Willem van Noord

Willem van Noord (1876-1960)

Om gevoel te krijgen voor het leven en de natuur in en rond het oude gehucht Wittebrug is Willem van Noord (Wilhelmus Franciscus Jacobus Godefridus van Noord; geboren 18 juli 1876 te Wassenaar, overleden 10 mei 1960 te Den Haag) de gids bij uitstek. Als dorpskapper beschikte hij over een veelkleurig netwerk van informanten die voeding gaven aan zijn eigen herinneringen.

En hij schreef ze op in een typische stijl die de de lezer soms doet vergeten dat het gaat over kleine onderwerpen. Zijn verhalen worden vaak verlevendigd met uitvoerige citaten uit gedetailleerde dialogen, die de suggestie wekken van een nauwkeurig ooggetuigenverslag. Een kras voorbeeld is de levendige beschrijving van de brand in de korenmolen 'De Vier Winden' die plaats vond in 1873, drie jaar voordat Van Noord het levenslicht aanschouwde; hij heeft de molen dus nooit zelf gezien.

De verhalen van Van Noord moeten beleefd worden als sfeertekeningen waarvan de bekoring wordt versterkt door de creativiteit van de verteller.

Ons oude buurtje

Dit is van Noord's magnum opus, een bundel van min of meer losse verhalen over het gehucht Wittebrug in de tweede helft van de 19de eeuw. 'Ons oude buurtje' is gepubliceerd in het Jaarboek 1967 van 'Die Haghe' en is door de redactie van het Jaarboek geïllustreerd met afbeeldingen; het zijn grotendeels prenten uit de betreffende periode.

Inmiddels zijn de Jaarboeken ingescand en online te raadplegen in het Haags Gemeente Archief. Ze hebben niet altijd dezelfde locatie; zoek op internet naar 'Jaarboeken' en 'Die Haghe' voor een actuele link.

De redactie van het Jaarboek veroorloofde zich 'enkele bekortingen en enige veranderingen om het verhaalde met de huidige situatie in overeenstemming te brengen'. Dat prikkelt de nieuwsgierigheid naar de oorspronkelijke tekst van de schrijver. Een kopie daarvan is op enige schaal door familieleden verspreid. Een exemplaar bevond zich in het bezit van de familie Swart; met dank aan hen is de tekst van deze kopie (waarschijnlijk van de oorspronkelijke versie van het manuscript) op deze website gezet. Voor de leesbaarheid is de opmaak van de soms gecompliceerde dialogen verhelderd in die zin dat duidelijker kan worden gevolgd wie er aan het woord is. Evidente typefouten zijn gecorrigeerd maar overigens is de tekst niet bewerkt door Cobi Borgman-Koops die zorg droeg voor de digitalisering.

Het Soldatenpad

Het Soldatenpad is het gedeeltelijk nog herkenbare pad langs het Kanaal, tussen de losplaats bij de Witte Brug en de voormalige militaire zwemschool in een inham van het Kanaal bij het Westbroekpark. Het gaat om een zelfstandig verhaal waarvan gedeelten enigszins verspreid terug te vinden zijn in 'Ons Oude Buurtje'.

Het duin tussen het Soldatenpad en de Badhuisweg

Dit is een zelfstandig verhaal waarvan gedeelten enigszins verspreid terug te vinden zijn in 'Ons Oude Buurtje'.

De stropers

Een handgeschreven tekst. Een ontmoeting met twee stropers in het Oostduin; interessant omdat Van Noord zich bekend maakt als 'zondagsschilder'. Zijn er tekeningen of schilderijen van Van Noord bekend? Dit blijkt inderdaad het geval, volgens W. Duiveman, kleinzoon van W. van Noord. Getracht wordt een voorbeeld voor deze website te vinden.

Het geheim van de fles

Over een wandeling in 1881 met de vader van Van Noord naar de Ver Huëllbank, over de kort daarvoor verstopte fles met boodschap en over het terugvinden van de fles omstreeks 1950.